гап — [گپ] 1. сухан, калом, гуфтор; гуфтугӯ 2. сухани беасос, лоф 3. маҷ., лаҳҷ. гаштак; гап гап а) гуфтугӯ, чақ чақ, сӯҳбат; б) гапҳои беҳуда, овозаҳои ҳархела, миш миш дар ҳаққи касе (чизе); гапи беҳуда сухани пуч, гапи бемаънӣ; гапи беҷо ҳарфи… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
фач — [فچ] 1. гуфт., маҷ. бемазза, камнамак 2. маҷ. бемаънӣ; гапи фач сухани бемаънӣ ва беҳуда; одами фач одами беидрок, кундфаҳм … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
чаранд — [چرند] 1. сухани пучу бемаънӣ, ёва, ҳарза, ҳазён; чаранд гуфтан ёва гуфтан, сухани ҳарзаву бемаънӣ гуфтан; чаранду паранд ҳарза, ҳазён, гуфтори беҳуда 2. ҳайвон, чаранда, чорпо … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ақл — [عقل] а. қобилияти дарки моҳияти чизҳо, қобилияти фаҳмиш, қувваи идрок ва дарёфти неку бад; зеҳн, фаҳм, хирад: ақли баркамол, ақли расо, ақли солим, ақлу заковат, ақлу тамиз, ақлу фаросат, ақлу фаҳм, ақлу ҳуш; ақл ба чизе (касе) банд шудан дар… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
аҳмақона — [احمقانه] 1. шабеҳи аҳмақ, аҳмақвор, аблаҳона 2. бемаъниёна; кори аҳмақона амалу рафтори аблаҳона; ҳаракатҳои аҳмақона рафтори беҷо ва бемаънӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бел — [بيل] 1. абзори оҳанин ва ё чӯбини паҳни дорои дастаи чӯбин, ки навъҳои гуногуни онро дар деҳқонӣ, сохтмон ва корҳои рӯзгор (барфпоккунӣ, хокандозӣ ва ғ.) истифода мебаранд: бели оҳанин, бели чӯбин, бели нӯгтез; бел кардан а) ба воситаи бел нарм… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бемаза — [بي مزه] 1. хӯроке, ки таъми нохуш ва ногувор дорад, фач 2. бемаънӣ, беобуранг; қабеҳ: асари бемаза, ҷавоби бемаза 3. маҷ. одами фач, гоҷ, нофорам; бемаза будани забон (ё даҳон) ҳолати ногувории забон ё даҳон дар натиҷаи беморие ◊ кор бемаза… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бемазмун — [بي مضمون] мазмуни муайян надошта, бемаънӣ, пуч, фач … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бемаъно — [بي معنا] ниг. бемаънӣ 1 … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бенамак — [بي نمک] 1. он чи намак надорад (оид ба хӯрокворӣ) 2. маҷ. одами фач, шахси сӯҳбаташ бемаънӣ ва хунук … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ